استاد و شاگردی به سبک ژاپنی

در ادامه ژاپن گردی من در اینترنت، این‌بار با موضوع استاد و شاگردی در ژاپن برخورد کردم که ریشه در تاریخ این کشور داره و به فرهنگ کاری این کشور هم وارد شده.

توی این فیلم‌های ژاپنی حتما دیدید که استاد روش‌های رزمی رو به شاگرد یاد می‌ده وشاگرد علاوه بر کوشش زیاد در یادگیری فنون، کارهای سخت و طاقت‌فرسا هم انجام می‌ده و از استاد خود حرف‌شنوی کامل دارد. اگر فیلم معروف بهار، تابستان، پاییز، زمستان و بهار از کیم وو دوک را دیده باشید، در این فیلم نشانه‌هایی از این رابطه به‌خوبی مشاهده می‌شود. مورد دم دستی‌تر هم کارتون ایکیو‌سان بود. شاگردها همیشه کارهای سخت و پست را انجام می‌دادند و در عین حال از آموزه‌های استاد هم بهره‌مند می‌شوند. در ورزش‌های رزمی هم این نوع رفتار دیده می‌شود. معمولا شاگرد‌ها اطاعت کامل از استاد دارند.

اصولا روابط انسانی را در دو سطح افقی و عمودی تعریف می‌کنند. روابط افقی، نوع ارتباطی است که ما با دوستان، همکاران، همکلاسی‌ها و افراد هم سطح خودمان داریم. روابط عمودی مثل رابطه استاد و شاگرد یا پدر و فرزند است. در ژاپن روابط عمودی نسبت به دیگر نقاط دنیا اهمیت و بلوغ بیشتری دارد. (البته در ایران هم همینجوره). مسئله اخلاق و احترام و اطاعت در روابط ژاپنی بسیار پررنگ است به طوری‌که همه دیده‌ایم که تعظیم در فرهنگ ژاپن یک امر بدیهی است.

در فرهنگ لغات ژاپنی ترکیبی وجود دارد با عنوان Sempai-Kohai. سمپای به معنی مربی است و مترادف آن در انگلیسی Mentor است. سمپای کسی است که هدایت می‌کند و ارجحیت دارد. کوهای به معنی شاگرد است و مترادف آن در انگلیسی Mentee است. کوهای از سمپای اطاعت می‌کند و دستورات او را اجرا می‌کند. این نوع رابطه از تاریخ پیدایش ژاپن وجود داشته و از چین وارد فرهنگ ژاپن شده. این نوع رابطه اینقدر ریشه قوی در فرهنگ ژاپن دارد که وارد محیط کسب و کار ژاپنی هم شده است. در ژاپن افراد جوان و تازه کار کوهای هستند و توسط سمپای هدایت می‌شوند. سمپای تمام تجربیات خود را برای موفق شدن کوهای در اختیار او قرار می‌دهد. این روش کار کردن به جوان‌تر ها اجازه می‌دهد تا به‌خوبی با روش‌های کاری آشنا بشوند و دربرابر بسیاری از اتفاق‌ها دچار شرایط صحیح و خطا نشود و به همین دلیل وقتی یک نیروی جوان از آب و گل درمی‌آید تبدیل به یک فرد با تجربه می‌شود.

نکته جالب اینه که ما هم در فرهنگ خودمون مشابه این مورد را داشته‌ایم. روش اوستا و مرشد در واقع نمونه ایرانی خودمون بوده. بچه‌ مرشد همیشه بار اوستا رو حمل می‌کنه، ازش حرف شنوی داره و از او یاد می‌گیره. این نوع رابطه در بازار هم وجود داشته و جوانی که وارد بازار می‌شده باید پادویی می‌کرده تا فوت و فن کار رو یاد بگیره تا اینکه خودش صاحب حجره بشه. در فرهنگ غرب هم همین روش Mentoring را برای هدایت نیروهای تازه کار استفاده می‌کنند اما تفاوت‌ بین Mentoring و Sempai-Kohai اینه که در روش Mentoring معمولا کار سازمان یافته است و الزاما دو نفری که با هم کار می‌کنند بعنوان Mentor و Mentee نیستند. اما در Sempai-Kohai حتما دو نفر در یک رشته کار می‌کنند و این رابطه شکلی سنتی‌تر داره. البته باید به این نکته هم توجه داشت که در شرکت های کنونی در ژاپن این رابطه به شکل سنتی قبل شکل نمی‌گیره اما هنوز هم ظاهرا یکی از اصول کاری است که معمولا رعایت می‌شه.

حال این شرایط را مقایسه کنید با شرایط داخلی خیلی از شرکت‌های ایرانی در مورد خودداری افراد از در اختیار گذاشتن تجربیات خود به تازه‌کارها.

در همین رابطه مطلب خاک صحنه را میل کنید لطفا! را هم مطالعه کنید.

نکته قابل توجه اینکه Sempai بصورت Senpai هم نوشته می‌شه که در تلفظ ژاپنی n قبل از p صدای m میده.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

در صفحه بپرسید؟ می توانید سوالات خود را در زمینه مطالبی که در بلاگ می نویسم مطرح کنید تا درباره آنها مطلب بنویسم.

می توانید مشترک فید مطالب این بلاگ بشوید و یا در توییتر من را دنبال کنید.

بلاگ سازمانی خود را ثبت کنید تا در Thecoach.ir به خوانندگان جدید معرفی شود.

خدماتی را که می توانم ارائه بدهم مطالعه کنید و در صورت نیاز با من تماس بگیرید.