
لطفا کمی تامل کنید! در سن 26 سالگی جزو ثروتمندهای دنیا باشی، نیمی از جمعیت دنیا را بهعنوان مشتری داشته باشی و چهره سال 2010 از نگاه مجله TIME هم بشوی. بیشتر از این نیازی به توضیح هست؟
به نظرم زاکربرگ نمونه یک رویای به حقیقت پیوسته است برای تمام جوانان دنیا که موفقیت از طریق کسب و کار اینترنتی را در ذهن خود هر روز مرور میکنند. موفقیت کسب و کارها و موفقیت آدمها وابستگی به شدت زیادی با محل زندگی جغرافیایی آنها دارد. مثلا همین آقای زاکربرگ اگر در ایران متولد شده بود هرگز زاکربرگ فعلی نشده بود یا اگر میشد در سن 26 سالگی به این نقطه نمیرسید. نمیدونم فیلم Social Network را دیدهاید یا نه؟ اما یک نکته بسیار بسیار بسیار مهم در این فیلم وجود داره که من میبینم خیلی از کسانی که قصد راه اندازی کسب و کار جدید را دارند از آن غافل هستند. البته که این فیلم بر اساس یک رمان ساخته شده و شاید با واقعیت کمی تفاوت داشته باشه، اما مسئله مهم اینه که فیسبوک بهعنوان کسب و کار متولد نشد. ریشه فیسبوک در رفتارهای اجتماعی دانشجویان هاروارد بوده. در اینکه چطور یک مهمانی دانشجویی راه بیاندازی و چطور به دختر مورد علاقهات برسی. ماجرا خیلی فراتر از تکنولوژی و برنامه نویسی و الگوریتمهاست. این نکتهای است که میگم اگر زاکربرگ در ایران بود هرگز آدم فعلی نمیشد. چون اینجا اصولا چنین ارتباطهایی تعریف نشده است.
در مورد بسیاری از سرویسهای موفق اینترنتی که وجهه جهانی پیدا کردهاند نیازی بیرون از اینترنت وجود داشته است و این نکتهای است که اگر قصد راه اندازی کسب و کار اینترنتی را دارید باید به آن توجه کنید. به همین دلیل است که صرف کپی کردن و ساختن یک سرویس ایرانی بر اساس آنچه در بیرون از ایران شکل گرفته موفق نخواهد بود. الگوهای رفتاری، فرهنگی و اصولن نیازهای ما متفاوت از دیگر کشورهاست. والبته در بسیاری از کشورها مرزهای تبادل اطلاعاتی باز است و به دلیل رواج زبان انگلیسی آدمها فرای مرزها میتوانند با هم ارتباط برقرار کنند که این شرایط هم برای عموم در کشور ما مهیا نیست.
خلاصه اینکه اگر قراره اینجا کاری کنیم، باید شرایط محیطی، اجتماعی و جغرافیایی را در نظر بگیریم. صرف کپی کردن آن الگوها جواب نخواهد داد.